Ensemble

MATERIE ALS BETEKENIS

Dit begrip kwam in ons op toen we de werken van Panamarenko, Nikos Kessanlis en Jan Henderikse aan elkaar koppelden.

Materie, in een natuurlijke toestand of gevormd als een object, kan beschouwd worden als een drager van informatie door haar natuurlijke eigenschappen als vorm, kleur, textuur, geur en gewicht of door een beeld gevormd in haar oppervlak. Het is de conditio sine qua non van de kunst in onze cultuur.

Een object dat per toeval gevonden wordt, een vorm die per toeval ontstaat of een materiaal dat per toeval gebruikt wordt, bevat nog steeds specifieke informatie. Net als een archeoloog die een gok doet over een bepaalde vondst of een geoloog die een theorie uitwerkt over gebeurtenissen die plaatsgevonden hebben binnen een geologische tijdschaal, reconstrueert de kijker de handelingen die een kunstwerk tot stand hebben gebracht. De kunst bevrijdde zichzelf van de traditionele materialen en technieken in de jaren 60 waarbij materie vaak overvloedig in de kijker wordt gezet als ondersteuning van innovatieve bewegingen.

Evenals het vroege werk van Panamarenko dat leidde naar zijn beroemde vliegtuigen, is zijn Prova Car, echt louter een initiële ‘prova’; een testbeeld dat op een efemere manier materialiseert. Op dezelfde manier zijn Kessanlis’ Gestures beeldhouwkundige aantekeningen over een variëteit aan materialen. In hetzelfde tijdperk maakt Henderikse een muurvullende constellatie bestaande uit speelse fruit- en groentekistjes.