Laurie Anderson
° 1947
Geboren in Chicago, Illinois (US).
Laurie Anderson groeide op in een gezin waar verhalen vertellen (aan de eettafel je dag navertellen), toneelstukken opzetten en je deelname aan het familieorkest doodgewone zaken waren. Haar tweelingbroers componeerden enkel familie-liedjes. “Iedereen hield van woordspelletjes.”
Anderson speelt viool vanaf haar zevende, een instrument die ze zelf beschrijft als “het perfecte alter ego, dat het dichtst de menselijke, lees: vrouwelijke stem benadert. Een sirene. Ik heb flink wat tijd gestoken om de viool te leren spreken.”
In 1965 werd ze verkozen tot Junior Miss Illinois en reisde ze samen vijftig andere Amerikaanse tieners door Europa om op scholen, stadhuizen en beurzen te spreken over het leven in de VS. Haar act bestond erin om het typische Amerikaanse leven uit te leggen terwijl ze haar exposé met cartoons mocht illustreren.
Dit alles legde de basis voor haar experimentele performances, waar ze later bekend mee werd, namelijk, taal en de uitdrukking van ideeën, op zowel een verbale, auditieve of visuele manier, kortom: de uitdrukking van haar gedachten. Anderson manipuleert de taal door middel van woorden, zinnen, muziek, projecties en ‘story telling’.
Niet veel later in dat jaar trok ze naar Mills College, om het jaar daarop Kunstgeschiedenis aan het Barnard College in New York te studeren. Aan de universiteit van Columbia studeert Anderson beeldhouwkunst. Anderson kreeg ook kunstgeschiedenis van Meyer Shapiro, drukkunst van Tony Harrison en filosofie van Arthur Danto. Ondertussen schreef ze voor verschillende kunsttijdschriften zoals o.a. Art Forum en nadat ze afgestudeerd was gaf ze kunstgeschiedenis aan verschillende colleges in New York. Ze leert ook de componist Philip Glass kennen en maakt haar eerste objecten en geluidssculpturen.
In 1973 zorgde Vito Acconci voor haar eerste expo, O-Range, in de Artists Space in New York. Anderson toonde enkele ingekaderde panelen met handgeschreven teksten en foto’s in zwart wit. Als een antwoord op de afbraak van het Lewisohn Stadium, beroemd voor haar jazz- en klassieke concerten, creëerde ze ook een grootschalige geluidsinstallatie/performance met dezelfde titel waarin tien van haar studenten op een verlaten terrein verschillende verhalen declameerden met behulp van megafoons.
In deze periode reist Laurie Anderson verschillende keren naar Europa om te kijken wat er buiten New York gebeurt. In 1977 neemt ze deel aan Documenta 6 in Kassel. Laurie Anderson verwierf uiteindelijk wereldfaam in 1982 met de single O Superman uit haar solo-album Big Science, een vocoder-hit gestuwd door de Iraanse gijzeling, nieuwe technologie en de opera’s van Massenet. De plaat bestond uit studioversies van haar lange performance United States waarmee ze in die jaren op tournee ging. Wanneer ze één van de meest onwaarschijnlijke popsterren werd, was Anderson al een pionier in multimediale performance en installatiekunst. Ze stond op de eerste rij in de debatten over de invloed van massamedia op de kunstwereld.
Haar performances, muziek, installatie, films en boeken zijn vaak autobiografisch van aard. Andersons kalme, meditatieve toon zorgt voor een intieme band met haar life publiek. Ondanks de rust die performances uitstralen, nemen ze vaak de politiek op de korrel of ontvouwen ze zich rond sociale thema’s.
“Mijn werk gaat meer over goede vragen stellen dan over grote shows opzetten. Ieder modehuis, of automerk doet dat al.”
Een terugkerend thema in haar werk is de naamloze stem die ze zelf ‘The Voice of Authority’ noemde: een techniek waarin ze haar eigen stem een diepere, mannelijke toon/klankleur geeft met behulp van de elektronische ‘audio drag’. Niet veel later verloor die stem naar eigen zeggen haar autoriteit en gebruikt ze het om historische, politieke en maatschappelijke kritiek te leveren. Op Homeland, een plaat uit 2010, kreeg het personage de naam Fenway Bergamot, een suggestie van haar in 2013 overleden echtgenoot Lou Reed. Op de cover van laatstgenoemde plaat zien we Anderson met een zwarte snor en dikke wenkbrauwen.
In The Cultural Ambassador (op de plaat The Ugly One with the Jewels) geeft Anderson de context van deze stem. Haar stem laat ze klinken als een vaak mannelijke computerstem, voice-over, alien en/of robot-spion. Ze laat haar stem een andere rol aannemen terwijl ze haar persoonlijke verhalen en gedachten vertelt, geënsceneerd met opvallende beelden, props, kostuums, projecties en belichting. Het geeft haar performances een futuristisch, haast science-fiction-achtig karakter.
In 2002 werd Anderson de allereerste aritist-in-residence bij NASA. Dit resulteerde in de solo-performance The End of the Moon.
Al van bij de aanvang van haar carrière staat Anderson bekend als een vernieuwer in elektronische muziek, als uitvinder van nieuwe toestellen en technologieën, die vaak beginnen met de demontage van enigszins goedkope, zelfs onnozele toestellen.
Ze vond o.a. de magnetische band boog viool uit, waarop een magnetische band het paardenhaar van de strijkstok verving, en er een magnetische kop op de brug van de viool werd bevestigd. Waarmee ze in 1979 ook naar Antwerpen komt voor een performance in het ICC. In de late jaren ’90 werkte Anderson samen met Interval Research om een nieuw instrument te ontwikkelen, een ‘talking stick’, een stok van 1,8 meter die functioneert als een midi-controller die geluiden kan aansturen of reproduceren.
“Technologie is het kampvuur waarrond we verhalen vertellen”, zegt ze zelf, gaande van haar eerste experimenten loops, overdubs en nieuwe opname-technologie in de jaren ’70 en ’80 tot haar gebruik van projectie en experimenten met theaterbelichting. Anderson introduceerde een nieuw esthetisch vocabularium in kunstgalerieën en performance-plekken. Ze werkte samen met o.a. met William Burroughs, Mitchell Froom, Peter Gabriel, Perry Hoberman, David Sylvian, Jean-Michel Jarre en Lou Reed. En eind jaren 70 ook met de komiek Andy Kaufman.
Ze trouwde met Lou Reed op 12 april 2008 en ging samen met hem en John Zorn op tournee.
DE